Tiến trình hình thành Hữu Ái

Hữu Ái không phải tự nhiên mà có. Hữu Ái có những nguyên nhân (tập) mà được sinh ra. Nắm được tiến trình sinh ra Hữu Ái, hành giả có thể nhận thức cách đoạn trừ.

Khi Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng, vườn Cấp cô độc. Đức Thế Tôn có dạy các Tỳ-kheo:

Không thể biết giới hạn vi tế cùng cực của hữu ái. Trước vốn không có hữu ái, nhưng nay sanh ra hữu ái, do đó mới có thể biết được nguyên nhân của hữu ái.

Hữu ái có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của hữu ái là gì? Vô minh là nguyên nhân.

Vô minh cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của vô minh là gì? Năm triền cái là nguyên nhân.

Năm triền cái cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của năm triền cái là gì? Ba ác hành (thân, khẩu, ý) là nguyên nhân.

Ba ác hành cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của ba ác hành là gì? Không thủ hộ các căn là nguyên nhân.

Không thủ hộ các căn cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của không thủ hộ các căn là gì? Không chánh niệm chánh trí là nguyên nhân.

Không chánh niệm chánh trí cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của không chánh niệm chánh trí là gì? Không chánh tư duy là nguyên nhân.

Không chánh tư duy cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của không chánh tư duy là gì? Không có tín là nguyên nhân.

Không có tín cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của không có tín là gì? Nghe pháp ác là nguyên nhân.

Nghe pháp ác cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của nghe điều ác là gì? Gần gũi ác tri thức là nguyên nhân.

Gần gũi ác tri thức cũng có nguyên nhân chứ không phải không nguyên nhân. Nguyên nhân của gần gũi ác tri thức là gì? Người ác, người bất thiện là nguyên nhân.

Như thế, có đủ người ác, người bất thiện ==> liền có đủ sự gần gũi ác tri thức.

Có đủ sự gần gũi ác tri thức rồi ==> liền có đủ sự nghe pháp ác.

Có đủ sự nghe pháp ác rồi ==> liền có đủ sự sinh lòng bất tín.

Có đủ sự sinh lòng bất tín rồi ==> liền không chánh tư duy.

Có đủ sự không chánh tư duy rồi ==> liền có đủ sự không chánh niệm chánh trí.

Có đủ sự không chánh niệm chánh trí rồi ==> liền có đủ sự không thủ hộ các căn.

Có đủ sự không thủ hộ các căn rồi ==> liền có đủ ba ác hành.

Có đủ ba ác hành rồi ==> liền có đủ năm triền cái.

Có đủ năm triền cái rồi ==> liền có đủ vô minh.

Có đủ vô minh rồi ==> liền đầy đủ hữu ái.

Như vậy, hữu ái này lần lượt được tựu thành trọn vẹn.